Παθήσεις
Α. Τι είναι η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια;
Είναι η φλεγμονή στους ευπαθείς ιστούς μέσα στον οφθαλμικό κόγχο και την οφθαλμική κοιλότητα εξαιτίας της ανώμαλης δραστηριότητας του θυρεοειδούς αδένα (είτε πρόκειται για υπέρ- είτε για υπό-λειτουργία). Η φλεγμονή είναι μια μορφή ανοσολογικής αντίδρασης, αλλά οι ακριβείς παράγοντες που συνδέουν τη νόσο του θυρεοειδούς και την θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια παραμένουν απροσδιόριστοι. Συνήθως επηρεάζει και τους δύο οφθαλμούς και συναντάται συχνότερα στις γυναίκες.
Β. Πότε συμβαίνει η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια;
Η φλεγμονώδης περίοδος της θυροειδικής οφθαλμοπάθειας έχει διάρκεια έως και δύο χρόνια και μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή μετά τη διάγνωση της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα ή ακόμη και πριν διαγνωστούν οποιεσδήποτε αλλαγές του θυρεοειδούς και, σπάνια, χωρίς ποτέ να υπάρχουν ενδείξεις μη φυσιολογικής λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα.
Γ. Ποια είναι τα συμπτώματα της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας;
Οι περισσότεροι ασθενείς με θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια βιώνουν μόνο ήπια συμπτώματα, όπως ξηρότητα ή ερεθισμό του οφθαλμού, ενώ άλλοι, με την πιο ήπια μορφή της νόσου, μπορεί να παραμένουν ασυμπτωματικοί. Σε εκείνους με σημαντικές φλεγμονώδεις αλλοιώσεις, ενδέχεται να παρουσιαστούν τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Αίσθημα ξένου σώματος
- Δακρύρροια
- Ερυθροί οφθαλμοί
- Πρησμένα άνω ή κάτω βλέφαρα
- Βαθύ, σταθερό άλγος του οφθαλμικού κόγχου
- Εξόφθαλμος
Και σε σοβαρές περιπτώσεις:
- Διπλή όραση, «είδωλα» γύρω από τις εικόνες ή άλγος στις οφθαλμικές κινήσεις
- Μειωμένη αντίληψη των χρωμάτων (τα κόκκινα χρώματα εμφανίζονται «γκριζωπά»)
- Θόλωση της όρασης
- Απώλεια της όρασης
Δ. Ποια είναι η θεραπεία της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας;
Στη μεγάλη πλειονότητα των ασθενών, η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια ακολουθεί μια ήπια πορεία και τα τεχνητά δάκρυα και οι αντιφλεγμονώδεις σταγόνες μπορεί να αρκούν για τον έλεγχο των συμπτωμάτων. Σε όλους τους ασθενείς πρέπει να ρυθμιστεί η λειτουργία του θυρεοειδούς σε φυσιολογικά επίπεδα και να διακοπεί το κάπνισμα.
Παρά το γεγονός ότι η φλεγμονώδης φάση της νόσου είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη, διάρκειας μεταξύ ενός και δύο ετών, η ενεργός φλεγμονή του κόγχου πρέπει να αντιμετωπίζεται για την αποφυγή μακροχρόνιων επιπλοκών, οι οποίες περιλαμβάνουν σύσπαση του βλεφάρου, διπλωπία, πρόπτωση του ματιού και απώλεια της όρασης. Οι πρόσφατες θεραπείες για τη διαχείριση της ενεργού φλεγμονής του κόγχου περιλαμβάνουν τη χορήγηση από του στόματος ή ενδοφλέβια κορτιζόνης. Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται άλλα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα καθώς και ακτινοθεραπεία του οφθαλμικού κόγχου.
Ένα πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών υποφέρουν από έντονη φλεγμονή και δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στις θεραπείες που αναφέρονται παραπάνω. Σε αυτούς τους ασθενείς, η επείγουσα χειρουργική επέμβαση (εντός ημερών ή εβδομάδων) μπορεί να είναι αναγκαία για την προστασία της όρασης. Αυτή η χειρουργική επέμβαση ονομάζεται «αποσυμπίεση του κόγχου» διότι ανακουφίζει την φλεγμονώδη πίεση γύρω από τον οφθαλμό και το οπτικό νεύρο. Η αποσυμπίεση του κόγχου ενδείκνυται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Όταν υπάρχει απώλεια της όρασης. Αυτό συμβαίνει σε περίπτωση βλάβης του οπτικού νεύρου (οπτική νευροπάθεια) που δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Τότε απαιτείται επείγουσα χειρουργική επέμβαση.
- Όταν παρουσιάζεται υψηλή πίεση στον κόγχο με συμφορημένα αιμοφόρα αγγεία και αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση (δευτερογενές γλαύκωμα).
- Όταν υπάρχει σημαντικός εξόφθαλμος, ο οποίος παραμένει σταθερός για τουλάχιστον 6 μήνες.
