Παθήσεις
Α. Τι είναι ο καταρράκτης
Καταρράκτης είναι η σταδιακή θόλωση του φυσικού κρυσταλλοειδούς φακού του οφθαλμού που βρίσκεται πίσω από την ίριδα. Ο φυσικός φακός του οφθαλμού είναι κανονικά διάφανος για να περνάει μέσα από αυτόν το φως, ώστε να φτάσει στη συνέχεια στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, στην οπίσθια επιφάνεια του οφθαλμού, για την αποτύπωση των εικόνων. Με την πάροδο των ετών, ο φακός αυτός χάνει την αρχική του σύσταση και θολώνει (ηλικιακός καταρράκτης). Η συγκεκριμένη πάθηση κάνει την εμφάνισή της συνήθως μετά τα 60 έτη, χωρίς όμως να αποκλείονται οι περιπτώσεις εμφάνισης και σε νεότερες ηλικίες.
Η έκθεση στον ήλιο (υπεριώδης ακτινοβολία), η κακή διατροφή και ορισμένες παθήσεις (π.χ. ο σακχαρώδης διαβήτης) επιταχύνουν την εμφάνιση της νόσου.
Β. Τα κυριότερα συμπτώματα είναι:
- μειωμένη (θολή) όραση (μακρινή ή κοντινή)
- εξασθενημένη αντίληψη χρωμάτων
- θάμβος ή αισθητά μειωμένη ευαισθησία αντίθεσης
- αισθητά μειωμένη νυχτερινή όραση
- τακτικές αλλαγές στην συνταγογράφηση γυαλιών
- φωτοευαισθησία (φωτοφοβία)
- λάμψεις, αντανακλάσεις και φωτοστέφανα γύρω από φωτεινές πηγές (άλως)
Γ. Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Συντηρητική θεραπεία με κολλύρια δεν υπάρχει. Η ολοκληρωτική αφαίρεση (θεραπεία) του καταρράκτη πραγματοποιείται μόνο με χειρουργική επέμβαση. Η περισσότερο διαδεδομένη μέθοδος είναι η τεχνική της φακοθρυψίας με υπερήχους.
Δ. Επέμβαση καταρράκτη: Τι ακριβώς είναι η τεχνική της φακοθρυψίας;
Η μέθοδος της φακοθρυψίας είναι μία εντελώς αναίμακτη και ανώδυνη επέμβαση για την αφαίρεση του καταρράκτη με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Μετά από ενστάλαξη αναισθητικών σταγόνων τοπικά, δημιουργούνται δύο ή τρεις μικροσκοπικές τομές στον οφθαλμό. Έπειτα, εισάγεται στον οφθαλμό ένα ειδικό εργαλείο (σαν μικρή βελόνα) που εκπέμπει υπερήχους, θρυμματίζει – κατακερματίζει και ταυτόχρονα αναρροφά τον θολωμένο καταρρακτικό φακό (φακοθρυψία). Τελικά, στη θέση του φυσικού φακού τοποθετείται ένας τεχνητός ενδοφθάλμιος φακός (IOL – intraocular lens).
Στην φακοθρυψία συνήθως δεν απαιτείται χρήση ραμμάτων και ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις καθημερινές του δραστηριότητες. Στις μέρες μας, μια επέμβαση καταρράκτη μπορεί να συνδυαστεί με την αντιμετώπιση πρεσβυωπίας, μυωπίας, υπερμετρωπίας και αστιγματισμού, χρησιμοποιώντας τους κατάλληλους ενδοφακούς (βλ. χειρουργείο καταρράκτη).
Ε. Ποιοι είναι οι τύποι των ενδοφθάλμιων φακών (ενδοφακών);
- μονοεστιακός ενδοφακός: ένα σημείο εστίασης για ποιοτική μακρινή όραση
- μονοεστιακός τορικός ενδοφακός: ένα σημείο εστίασης για ποιοτική μακρινή όραση και διόρθωση του αστιγματισμού
- πολυεστιακός ενδοφακός: πολλαπλά σημεία εστίασης για ποιοτική όραση σε κοντινή, μακρινή και ενδιάμεση απόσταση (αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας)
- πολυεστιακός τορικός ενδοφακός: πολλαπλά σημεία εστίασης για ποιοτική όραση σε κοντινή, μακρινή και ενδιάμεση απόσταση (αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας) και συνδυαστική διόρθωση του αστιγματισμού
ΣΤ. Εμφανίζεται πάλι ο καταρράκτης;
Σε ένα ποσοστό ασθενών δημιουργείται ο λεγόμενος δευτερογενής καταρράκτης. Ουσιαστικά οφείλεται στην θόλωση της μεμβράνης του φακού (οπίσθιο περιφάκιο) η οποία περιορίζει την όραση (προοδευτική ελάττωση, παρόμοια με αυτή πριν την βασική εγχείρηση του καταρράκτη). Με μια απλή εφαρμογή laser (σχάση οπισθίου περιφακίου με laser – yag laser capsulotomy) σε ένα εξοπλισμένο ιατρείο, το κέντρο αυτής της μεμβράνης διανοίγεται και η όραση επανέρχεται στο φυσιολογικό (βλ. Yag – LASER οπίσθια καψουλοτομή).
