Author Archives: [email protected]

Ο Ιούλιος μήνας κάθε έτους είναι αφιερωμένος στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση πάνω στο θέμα της ξηροφθαλμίας (“Dry Eye Awareness Month”). Ειδικά φέτος, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στο πώς η αλλαγή του τρόπου ζωής λόγω της πανδημίας του COVID-19 μπορεί να επηρεάσει την όραση. Πιο συγκεκριμένα, η ανάγκη για εξ αποστάσεως διδασκαλία των μαθητών, εξ αποστάσεως εργασία των ενηλίκων και εξ αποστάσεως επικοινωνία των ηλικιωμένων – δραστηριότητες που αναγκαστικά επιτελούνται μέσω ψηφιακών συσκευών – έχει αναδείξει την συχνότητα με την οποία η νόσος της ξηροφθαλμίας (Dry Eye Disease – DED) εμφανίζεται σε όλο το φάσμα των ηλικιών, συχνά με τη μορφή της “ψηφιακής καταπόνησης” των οφθαλμών (Digital Eye Strain).

Στις ΗΠΑ, η ξηροφθαλμία είναι μία από τις συχνότερες αιτίες επίσκεψης σε γιατρό, αφού επηρεάζει πάνω από 30 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως. Ακόμη και πριν την πανδημία, η ξηροφθαλμία είχε αναγνωριστεί ως παγκόσμιο πρόβλημα υγείας. Εδώ και πολλά χρόνια είναι γνωστό ότι η εμφάνιση της νόσου επηρεάζεται από παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο κ.ά., ωστόσο, οι ειδικοί ανακαλύπτουν πλέον ότι υφίστανται διαφορές που αφορούν την εθνικότητα, την φυλή κ.ά. και ότι μπορεί να προσβάλλει και νέα άτομα. Επιπρόσθετα, ως παράγοντες κινδύνου αναγνωρίζονται: το περιβάλλον, τα προηγούμενα οφθαλμολογικά χειρουργεία, η χρήση κοινωνικών μέσων δικτύωσης, η χρήση φακών επαφής, η λήψη αντικαταθλιπτικών, η χρήση καλλυντικών κ.ά. Επιπλέον, κατά την διάρκεια της πανδημίας, η έκθεση σε οθόνες έχει αυξηθεί εκθετικά λόγω της υποχρεωτικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και εργασίας. Σύμφωνα με την UNESCO, περισσότεροι από 1 δισεκατομμύριο μαθητές και φοιτητές αναγκάστηκαν να μείνουν σπίτι, αφού τα σχολεία και τα πανεπιστήμια έκλεισαν.

Η παρατεταμένη έκθεση σε ψηφιακές οθόνες προκαλεί ταχύτερη εξάτμιση της δακρυϊκής στιβάδας. Η αιτία έγκειται στον ατελή ή μειωμένο βλεφαρισμό, με συνέπεια την αναποτελεσματική εξάπλωση των δακρύων στην οφθαλμική επιφάνεια. Μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε οθόνες μειώνει τη συχνότητα βλεφαρισμού κατά 40%. Τα συμπτώματα κυμαίνονται από κόπωση έως αίσθημα καύσου και από ερεθισμό έως πόνο.

Η νόσος της ξηροφθαλμίας συμβαίνει όταν το μάτι δεν παράγει επαρκή ποσότητα δακρύων ή όταν τα δάκρυα που παράγει δεν έχουν ικανοποιητική σύσταση με αποτέλεσμα να εξατμίζονται πολύ γρήγορα. Σε μερικούς ανθρώπους η ξηροφθαλμία προκαλεί μια αίσθηση άμμου στα μάτια ή μια αίσθηση καύσου ή ξένου σώματος που δεν υποχωρεί. Σε άλλους, η ξηροφθαλμία μπορεί να γίνει μια χρόνια επώδυνη και εξελισσόμενη νόσος που οδηγεί σε θολή όραση ή ακόμη και σε απώλεια όρασης, αν παραμείνει χωρίς θεραπεία, αφού μπορεί να προκαλέσει έλκη ή και ουλές στον κερατοειδή.

Πέραν των οφθαλμολογικών συμπτωμάτων, η ξηροφθαλμία μπορεί να έχει και σωματικές, ψυχολογικές και κοινωνικοοικονομικές συνέπειες. Η μέτρια/σοβαρή ξηροφθαλμία συνδέεται με σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής, όπως χρόνιος πόνος, περιορισμός δραστηριοτήτων, φτωχή συστηματική υγεία ακόμη και κατάθλιψη. Αν και, προς το παρόν, δεν υπάρχει μόνιμη θεραπεία για την ξηροφθαλμία, τα συμπτώματά της μπορούν να αντιμετωπιστούν. Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε εδώ.

Η οφθαλμολογική εξέταση δεν αφορά μόνο την όραση. Αφορά την συνολική υγεία του ανθρώπου. Τα μάτια μας είναι τα παράθυρα στη ζωντανή λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, των νεύρων και του συνδετικού ιστού του σώματός μας. Τα προβλήματα που εντοπίζονται στα μάτια είναι συχνά τα πρώτα ευρήματα παθήσεων που κρύβονται αλλού. Με την ευκαιρία του “Έτους Όρασης”, όπως έχει ανακηρυχθεί το 2020 (“2020: Year of the Eye”), το παρόν άρθρο παρουσιάζει 21 παθολογικές καταστάσεις που μπορεί να ανιχνεύσει ο οφθαλμίατρος μέσα από μια ενδελεχή οφθαλμολογική εξέταση.

Το καλοκαίρι έφτασε! Η θερμοκρασία περιβάλλοντος βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και ο καλοκαιρινός ήλιος κάνει έντονα αισθητή την παρουσία του! Ποιους κινδύνους εγκυμονεί το καλοκαίρι για τα μάτια μας;

Είναι πλέον γνωστό ότι ο κορωνοϊός, πέρα από τα υπόλοιπα συμπτώματα, μπορεί να προκαλέσει και μόλυνση του επιπεφυκότα (επιπεφυκίτιδα). Αν και βρισκόμαστε σε μια “παύση” της πανδημίας του COVID-19, οι ανοιξιάτικες αλλεργίες μπορεί να ξανασημάνουν συναγερμό αναφορικά με την υγεία μας. Εύλογα τίθεται το ερώτημα: τα δακρυσμένα μάτια και η ρινική καταρροή είναι συμπτώματα του νέου κορωνοϊού ή απλά συμπτώματα αλλεργίας;

Με μεγάλη επιτυχία και πληθώρα συμμετοχών πραγματοποιήθηκε το 2ο Ιπποκράτειο Πανελλήνιο Συνέδριο Γενικής Ιατρικής και Π.Φ.Υ., το οποίο έλαβε χώρα από 28/2/2020 έως 2/3/2020 στα Ιωάννινα. Στα πλαίσια του συνεδρίου παρουσιάστηκε η μελέτη μας με θέμα “ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ & ΕΞΕΤΑΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ”. Η εν λόγω εργασία πραγματοποιήθηκε στο Κ.Υ. Ν. Μαδύτου κατά το χρονικό διάστημα από 1/11/2019 έως 31/1/2020. Συμμετείχαν 130 διαβητικοί ασθενείς, οι οποίοι απάντησαν σε ένα ερωτηματολόγιο και υποβλήθηκαν σε πλήρη οφθαλμολογική εξέταση. Τα συμπεράσματα της μελέτης ήταν ιδιαιτέρως χρήσιμα καθώς ανέδειξαν σημαντικές πτυχές αναφορικά με την ευαισθητοποίηση των διαβητικών ασθενών σχετικά με την ασθένειά τους και τις πιθανές επιπλοκές αυτής στα μάτια. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις το 6% των διαβητικών γνωρίζει τι είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και μόνο 4 στους 10 υποβάλλονται στον προβλεπόμενο οφθαλμολογικό έλεγχο. Επιπλέον, είναι η πρώτη μελέτη στην Ελλάδα που καταγράφει την συχνότητα εμφάνισης διαβητικών επιπλοκών στα μάτια (περίπου 13%) έστω και σε μικρό δείγμα. Ακόμη, από την έρευνα προέκυψε ότι η κακή ρύθμιση και η διάρκεια του Σακχαρώδη Διαβήτη είναι δύο πολύ σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας (συμπεράσματα που προκύπτουν και από την διεθνή βιβλιογραφία). Τέλος, μέσα από την μελέτη κατέστη σαφές ότι είναι εξόχως σημαντικός ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει ο οικογενειακός γιατρός, σε επίπεδο πρόληψης, στην φροντίδα του διαβητικού ασθενούς μέσω της ενημέρωσης και της παραπομπής του στον οφθαλμίατρο για τον απαιτούμενο έλεγχο.