Το καλοκαίρι έφτασε! Η θερμοκρασία περιβάλλοντος βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και ο καλοκαιρινός ήλιος κάνει έντονα αισθητή την παρουσία του! Ποιους κινδύνους εγκυμονεί το καλοκαίρι για τα μάτια μας;
Τι προκαλεί ο ήλιος στα μάτια;
Πώς μπορώ να προστατέψω τα μάτια μου3;
Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε πολύ εύκολα να προστατευτούμε ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές:
Να φοράτε γυαλιά ηλίου με ετικέτα “100% UV προστασία”: Να χρησιμοποιείτε αποκλειστικά γυαλιά που προστατεύουν τόσο από την UV-A όσο και από την UV-B ακτινοβολία (η ετικέτα μπορεί να γράφει είτε UV400 είτε 100% UV προστασία).
- Να διαλέγετε γυαλιά με σχήμα που να "αγκαλιάζει" τα μάτια για να μην περνούν οι ηλιακές ακτίνες από το πλάι.
- Αν φοράτε φακούς επαφής που μπλοκάρουν την υπεριώδη ακτινοβολία, και πάλι χρειάζεστε γυαλιά ηλίου.
Να φοράτε καπέλο μαζί με τα γυαλιά ηλίου. Τα καπέλα με πλατύ γείσο προστατεύουν πιο αποτελεσματικά.
Θυμηθείτε τα παιδιά: Ιδανικά, θα πρέπει τα παιδιά να μην εκτίθενται στις ηλιακές ακτίνες τις μεσημεριανές ώρες. Σιγουρευτείτε ότι φορούν γυαλιά ηλίου και καπέλο κάθε φορά που βγαίνουν στον ήλιο.
Να γνωρίζετε ότι τα σύννεφα δεν σταματούν το υπεριώδες φως: Οι ακτίνες του ήλιου μπορούν να περάσουν μέσα από την ομίχλη και τα σύννεφα. Επίσης, βλάβη στα μάτια από τον ήλιο μπορεί να προκληθεί οποιαδήποτε στιγμή του χρόνου, όχι μόνο το καλοκαίρι.
Μην κοιτάζετε ποτέ απευθείας τον ήλιο: Κοιτάζοντας απευθείας τον ήλιο, ακόμη και κατά την διάρκεια έκλειψης, μπορεί να πάθετε ηλιακή αμφιβληστροειδοπάθεια, δηλαδή βλάβη στον αμφιβληστροειδή από την ηλιακή ακτινοβολία.
Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σε συνθήκες έντονης UV ακτινοβολίας: Το ηλιακό φως είναι πιο ισχυρό από το μεσημέρι μέχρι νωρίς το απόγευμα, σε μεγάλα υψόμετρα και όταν ανακλάται σε νερό, πάγο ή χιόνι.
Εφαρμόζοντας αυτές τις απλές συμβουλές μπορείτε να απολαύσετε το καλοκαίρι με την οικογένειά σας, προστατεύοντας παράλληλα και τα μάτια σας3.
Ποια γυαλιά να διαλέξω4;
Τα περισσότερα γυαλιά ηλίου είναι σχεδιασμένα να προστατεύουν τα μάτια μας από τις επιβλαβείς επιδράσεις του ήλιου. Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά ενός αξιόπιστου γυαλιού ηλίου είναι τα κάτωθι:
Μπλοκάρει το 99% ή το 100% της υπεριώδους ακτινοβολίας: Θα πρέπει πάντοτε να αγοράζετε γυαλιά ηλίου με αυτό το χαρακτηριστικό. Η UV-B ακτινοβολία θεωρείται πιο επικίνδυνη για το δέρμα και τα μάτια από την UV-A. Η ετικέτα μπορεί να αναγράφει “UV απορρόφηση μέχρι τα 400nm”. Είναι ακριβώς το ίδιο με το “100% UV απορρόφηση”.
Ανθεκτικά στην πρόσκρουση: Κανένας φακός δεν είναι πραγματικά άθραυστος, αλλά οι πλαστικοί φακοί είναι λιγότερο πιθανό να σπάσουν μετά από πρόσκρουση με μια μπάλα ή μια πέτρα. Τα πολυκαρβονικά πλαστικά γυαλια ηλίου που χρησιμοποιούνται σε αρκετά αθλήματα είναι ιδιαιτέρως σκληρά, αλλά χαράζονται εύκολα. Συνεπώς, καλό είναι να φέρουν αντιχαρακτική επίστρωση.
Polarized: Οι πολωμένοι (Polarized) φακοί ανακόπτουν το ανακλώμενο φως, δηλαδή το φως του ήλιου που ανακλάται σε λείες επιφάνειες όπως το πεζοδρόμιο, τα τζάμια του αυτοκινήτου, οι χρωμέ επιφάνειες και το νερό. Είναι πολύ χρήσιμα στην οδήγηση και στο ψάρεμα. Ωστόσο, η πόλωση δεν έχει καμία σχέση με την απορρόφηση της UV ακτινοβολίας. Σήμερα, πολλοί πολωμένοι φακοί συνδυάζονται με συστατικά που απορροφούν την UV ακτινοβολία.
Σκουρότητα φακού: Ένας φακός με μέτρια σκουρότητα είναι καλός για καθημερινή χρήση, αλλά αν χρησιμοποιείτε τα γυαλιά σας σε συνθήκες με πολύ φως, διαλέξτε πιο σκούρο φακό. Να θυμάστε ότι το χρώμα και ο βαθμός σκουρότητας του φακού δεν λένε τίποτα για την ικανότητα απορρόφησης της UV ακτινοβολίας.
Φωτοχρωμικοί φακοί: Ο φωτοχρωμικός φακός σκουραίνει σε έντονο φως και γίνεται πιο ανοιχτόχρωμος σε χαμηλό φως. Η διαδικασία σκούρυνσης του φακού λαμβάνει χώρα σε μισό λεπτό, ενώ η αντίστροφη διαδικασία χρειάζεται περίπου πέντε λεπτά. Αν και οι φωτοχρωμικοί φακοί μπορούν να απορροφούν ικανοποιητικά την UV ακτινοβολία (εφόσον αναγράφεται στην ετικέτα), εντούτοις χρειάζονται κάποιο χρόνο για να προσαρμοστούν σε διαφορετικές συνθήκες φωτισμού.
Κυρτά γυαλιά ηλίου: Τα κυρτά γυαλιά ηλίου είναι κατασκευασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να εμποδίζουν το φως να περνάει γύρω από τον σκελετό. Μελέτες έχουν δείξει ότι σημαντική ποσότητα υπεριώδους ακτινοβολίας περνάει γύρω από τα απλά γυαλιά, μειώνοντας έτσι την προστασία που παρέχουν. Αντίθετα, τα κυρτά γυαλιά ηλίου με μεγάλο σκελετό προστατεύουν τα μάτια σας από όλες τις πλευρές.
Επίστρωση καθρέπτη: Οι κατοπτρικές επιστρώσεις αποτελούνται από λεπτές στρώσεις διαφόρων μετάλλων πάνω σε κανονικούς φακούς. Αν και μειώνουν την ποσότητα του ορατού φωτός που εισέρχεται στα μάτια, δεν θα πρέπει να συμπεραίνουμε ότι προστατεύουν καθολικά και από την UV ακτινοβολία.
Απορρόφηση 90% της υπέρυθρης ακτινοβολίας: Η υπέρυθρη ακτινοβολία είναι αόρατη και παράγει θερμότητα. Το ηλιακό φως έχει μικρή ποσότητα υπέρυθρης ακτινοβολίας και τα μάτια την ανέχονται καλώς. Ωστόσο, κάποιοι κατασκευαστές γυαλιών ηλίου διαφημίζουν ότι τα γυαλιά τους προστατεύουν από την υπέρυθρη ακτινοβολία, χωρίς όμως να έχει αποδειχθεί η βλαπτική επίδρασή της στα μάτια.
Φίλτρο μπλε φωτός: Ακόμη υπάρχει διχογνωμία για το αν το μπλε φως είναι βλαπτικό για τα μάτια. Οι φακοί που εμποδίζουν το μπλε φως έχουν μια κεχριμπαρένια χροιά κάνοντας τα αντικείμενα να φαίνονται κίτρινα ή πορτοκαλί. Θεωρητικά, αυτή η απόχρωση βοηθάει στο να διακρίνονται καλύτερα τα αντικείμενα που βρίσκονται σε απόσταση, ειδικά στο χιόνι ή στην ομίχλη. Γι’αυτόν τον λόγο, τα κίτρινα γυαλιά είναι δημοφιλή στους σκιέρ, τους κυνηγούς, τους ιστιοπλόους και τους πιλότους.
Πηγή: American Academy of Ophthalmology (https://www.aao.org)
Ελεύθερη απόδοση από τα άρθρα:
1. Sunglasses: Protection from UV Eye Damages It COVID-19 or Allergies?
Written By: David Turbert
Apr. 21, 2014
2. The Sun, UV Radiation and Your Eyes
Written By: David Turbert
Aug. 28, 2014
3. Summer UV Eye Safety
Aug. 08, 2019
4. Recommended Types of Sunglasses
Dec. 12, 2015